Mieszkańcy Wisły nie zapomnieli o Julianie Ochorowiczu

Już w 1926 roku wiślański nauczyciel Andrzej Podżorski, zachęcał do utworzenia w willi Jasna, jednej z kilkunastu drewnianych domów Ochorowicza, izby pamięci poświęconej jego osobie („Odrodzenie” 1926, z. 6). A kiedy w 1944 roku spisując swoje wspomnienia o pobycie Ochorowicza w Wiśle, podkreślał wartość domu Ochorowicza Wesołej, nazwanej przez miejscowych po śmierci naukowca Ochorowiczówką. Zaznaczył, że „stanowi dla Wisły cenną pamiątkę pobytu w niej nie tylko samego Ochorowicza, ale i wielu innych głośnych w owym czasie Polaków. O budynek ten należałoby się zatroszczyć.”(Moje wspomnienia o dr Julianie Ochorowiczu z czasu jego pobytu w Wiśle, Bibliotka im. Ossolińskich we Wrocławiu).

Kolejnym, który potwierdził tę informację w 1956 roku był Jan Wantuła z Ustronia, zaprzyjaźniony z Julianem Ochorowiczem: „Zamierzono utworzyć w Wiśle muzeum Ochorowicza, ale niestety, nie doszło do wykonania” (Moje wspomnienia o Julinie Ochorowiczu [w:] Książki i ludzie 1956). Po kilku latach Podżorski, już jako pierwszy kierownik Muzeum Beskidzkiego w Wiśle (którego imię nosi obecnie to muzeum), znów zwrócił uwagę na konieczność zadbania o jedyny dom Ochorowicza, jaki ostał się w miejscowości: „Jeszcze za życia swojego nosił się z zamiarem darowania Wiśle swojej willi na pomieszczenie w niej szkoły rzemieślniczej, jednak wybuch wojny i niespodziewanie rychła śmierć tego wielkiego przyjaciela Wisły przekreśliła wszystko. Ochorowiczówka stoi jeszcze, choć już bez balkonów. Cenna ta pamiątka, po światowej sławy uczonym jakoś nie została dotąd dostrzeżona przez wojewódzkiego konserwatora” (Pierwsi budowniczowie Wisły-Uzdrowiska. „Głos Ziemi Cieszyńskiej”1962 nr 34).

Lecz Ochorowiczówka nie miała szczęścia. Jej spadkobierca, stryjeczny brat Juliana Ochorowicza, Wacław Jan Ochorowicz, w 1919 roku sprzedał ją Witoldowi Wiśniewskiemu. Ten w 1920 roku przepisał ją na Helenę Wiśniewską, która w 1922 roku zastawiła nieruchomość. Dopiero w 1965 roku stała się własnością Skarbu Państwa, a następnie Gminy, która przeznaczyła ją na mieszkania komunalne. Wówczas miejscowi działacze zaczęli zabiegać o upamiętnienie Ochorowicza, dzięki czemu w 1975 roku na podstawie uchwały Rady Miasta Wisła nadano nazwę ulicy doktora Juliana Ochorowicza, przy której pod szóstym numerem stała jego murowana willa. W 1977 roku zorganizowano sesję z okazji 60. rocznicy śmierci doktora, a w 1980 roku  reaktywowano Towarzystwa Miłośników Wisły (działające do końca lat 30. XX wieku). Inicjatorami byli gliwiczanin, a wiślanin z wyborudoktor Franciszek German oraz polonista i dyrektor liceum, ówczesny kierownik Muzeum Beskidzkiego w Wiśle, Jan Krop. Działacze skupieni wokół towarzystwa zadbali o to, by z uzbieranych środków, w samym centrum miasta pod 300-letnim dębem przy ul. 1 Maja, umieszczono na wielkim głazie narzutowym, tablicę z brązu (60 cm x 40 cm), przedstawiającą wizerunek Juliana Ochorowicza. Została wykonana według projektu artysty rzeźbiarza Jana Hermy. Pod płaskorzeźbą znalazła się tablica z napisem: Dr Julian Ochorowicz 1850-1917; filozof psycholog, wynalazca – budowniczy Wisły Uzdrowiska autorstwa Jerzego Lewczyńskiego. Uroczyste odsłonięcie nastąpiło  31 lipca 1983 roku, jako upamiętnienie 65. rocznicy śmierci Ochorowicza. W 1989 roku z funduszy Towarzystwa wydano medal Juliana Ochorowicza wręczany „działaczom – społecznikom pracującym na rzecz Wisły z potrzeby serca” . (Medal ku czci J. Ochorowicza. „Głos Ziemi Cieszyńskiej” 1985 nr 14). W 1994 roku Towarzystwo Miłośników Wisły zleciło artyście malarzowi Karolowi Kubali, wykonanie portretu Juliana Ochorowicza, który umieszczono w galerii portretów ludzi najbardziej zasłużonych dla Wisły.

Z okazji 150. rocznicy urodzin Ochorowicza, Urząd Miasta Wisła zorganizował 14 października 2000 roku trzecią sesję ochorowiczowską. Z tej z okazji została wydana broszura, w której zapisano: „Na sesji tej w toku dyskusji z władzami miasta Wisły wysunięto projekt utworzenia w willi «Ochorowiczówka», będącej własnością komunalną, Muzeum J. Ochorowicza. Projekt został przychylnie przyjęty, jednak jego realizacja będzie możliwa dopiero po wykwaterowaniu obecnych lokatorów i przeprowadzeniu generalnego remontu.” (Wisła – Julianowi Ochorowiczowi w 150. rocznicę urodzin: materiały z sympozjum, które odbyło się 16 października 2000, s. 51).